Tục Ngữ Việt Nam

An Phận
Gối rơm theo phận gối rơm 
Mưa bao giờ mát bấy giờ
Qụa mà biết quạ đen , có đâu quạ dám mon men với cò
Anh Chị Em 
Anh Em khinh trước , Làng nước khinh sau 
Anh Em Trai ở với nhau mãn đại  , chị Em Gái ở với nhau một thơ`i 
Chị Em Dâu như bầu nước lả , chị Em Gái như cái nhân sâm
Em khôn cũng là Em Chị , Chị dại cũng là Chị Em 
Ảnh Hưởng 
Đánh chó , phải ngó chủ nhà
Một người làm Quan cả Họ được nhờ  , một người làm bậy cả Họ mang nhơ
Trâu bò húc nhau ruồi muổi chết 
Xấu Thiếp hổ chàng 
Ăn Mặc
Áo bào gặp ngày hội 
Muốn đẹp mặt phải nặng cổ vướng tay 
Vụng đường khâu làm rầu miếng vá 
Ăn uống 
Ăn đi trước lội nước đi sau 
Ăn cây nào rào cây nấy Ăn chọn nơi chơi chọn bạn 
Ăn chửa no , lo chửa đến 
Ăn của Chồng thì ngon , ăn của ngon thì nhục
Ăn cơm nhà vác ngà voi 
Ăn thì no , cho thì tiếc , để dành thì thiu 
Một miếng giửa làng bằng một sàng xó bếp 

 

Bạn Bè
Bạn Bè hiểu nhau khi hoạn noạn 
Thua Trời một vạn không bằng thua bạn một ly 
Bạn rượu là bạn đắng  , bạn chung đau khổ mới là bạn thân 
Ở chọn nơi , chơi chọn bạn 
Bệnh Tật 
Có đứt tay  , mới hay thầy thuốc 
Cơm ba bát , cờ ba cuộc , còn thuốc ba thang 
Ho đờm ăn hẹ , ho nhẹ ăn gừng 
Một chén thuốc ta , bằng ba chén thuốc tàu 
Buôn Bán 
Bán rao , chào khách 
Buôn có bạn , bán có phường 
Cho nhau vàng  , không bằng trỏ đường đi buôn 
Dò sông , dò bể , dò nguồn  , biết sao được bụng lái buôn mà dò
Đi buôn nhớ phường  , đi đường nhớ lối 
Khách nhớ nhà hàng  , nhà hàng không nhớ khách 
Lái trâu , lái lợn , lái bò , trong ba anh ấy chớ nghe anh nào 
Sai con toán , bán con trâu 
Cần Kiệm - Phung Phí 
Cha bòn , con phí 
Gìau không hà tiện , khó liền tay , khó không hà tiện  , khó ăn mày 
Làm khi lành , để dành khi đau 
Làm như ba ngày mùa , của để đâu cho hết , ăn như ba ngày tết  , lấy của đâu mà ăn
Cha Mẹ - Con Cái 
Bố chồng như lông con phượng  , mẹ chồng như tượng mới tô , con dâu mới về đan bồ chịu chửi
Bình Phong cần ốc xa cừ , Vợ hư rầy vợ , đừng từ Mẹ Cha
Cây khô không có lộc , người độc không có con 
Cây không trồng không tiếc , con không đẽ không thương 
Cây xanh thì lá cũng xanh , Cha Mẹ hiền lành để đức cho con 
Cha Anh hùng , Con hão hán 
Cha hát con khen , ai chen vô lọt 
Cha làm Thầy , con bán sách 
Cha mẹ ngoãnh đi con dại , cha mẹ ngoảnh lại con khôn 
Cha muốn con hay , Thầy mong trò khá 
Cha thương con út , Con út đái lụt chân giường 
Chim trời ai nở đếm lông , nuôi con ai nở kể công tháng ngày 
Có con tội sống , không có con tội chết 
Con cái khôn ngoan vẻ vang Cha Mẹ 
Con chẳng chê cha mẹ khó , chó chẳng chê chủ nghèo 
Con Gái giống Cha giàu ba mươi đụn , con Trai giống Mẹ khó lụn tận xương 
Con nhà tông chẵng giống lông cũng giống cánh 
Cắt dây bầu dây bí , chẵng ai cắt dây chị dây em 
Hổ phụ sinh hổ tử 
Hổ phụ sinh khuyễn tử 
Mẹ đánh một trăm không bằng cha ngầm một tiếng 
Mẹ dạy thì con khéo , bố dại thì con khôn 
Một mẹ nuôi được mười con , mười con không nuôi được một mẹ 
Nhất con nhì cháu , thứ sáu người dưng
Nhất mẹ , nhì cha , thứ ba bà ngoại 
Ơn cha là ba ngàn bảy , nghĩa mẹ là bảy ngàn ba
Ruộng sâu , trâu nái không bằng con gái đầu lòng 
Tại con gái nhà ta , chứ không phải tại anh ba nhà người 
Chăn Nuôi 
Chuồng gà hướng đông cái lông chẵng còn 
Đàn bà không biết nuôi lợn là đàn bà nhác , đàn ông không biết chẻ lạt là đàn ông hư 
Một con tằm cũng phải hái dâu , một con trâu cũng phải đứng đồng 
Muốn giàu thì nuôi trâu cái , muốn lụn bại thì nuôi bồ câu 
Nuôi heo lấy mở , nuôi đứa ở đở chân tay 
Chung Thuỷ - Phãn Bội 
Chính chuyên chết cũng ra ma
Có vàng quên thau 
Lẳng lơ đeo nhẫn không chừa 
Thay ngựa giửa dòng 
Con Người 
Cái răng , cái tóc , một góc con người 
Những người tí hí mắt lương , trai thì trộm cắp , gái buông chồng người 
Nước có chổ trong chổ đục , người có khi nhục khi vinh
Cô Đơn 
Có chồng thương kẻ nằm không một mình
Đêm nằm tàu chuối có đôi  , hơn nằm chiếu miến lẻ loi một mình
Cờ Bạc
Cờ bạc canh đỏ canh đen , nào ai có dại đêm tiền vứt đi 
Cuộc sống 
Anh hùng lở vận lên rừng đốt than 
Đem chuông đi đánh xứ người  , chẳng kêu cũng đánh ba hồi cho keo 
Đoạn  trường ai có qua cầu mới hay 
Voi chết để ngà , gà chết để lông , ông chết để tiếng 
Danh Tiếng 
Ăn một miếng tiếng một đời 
Mua danh ba vạn bánh danh ba đồng 
Ở đời muôn sự của chung , hơn nhau một tiếng Anh hùng mà thôi 
Dâu Rể
Chị Em chồng nấu nồi đồng đứt quai 
Chị Em dâu như bầu nước lả 
Chồng ghét thì ra , mụ gia ghét thì vào 
Dâu hiền hơn con gái , rể hiền hơn con trai 
Giặc bên Ngô , không bằng bà cô bên chồng 
Nuôi dâu thì dể , nuôi rể thì khó 
Dòng Họ 
Bà con vì Tổ vì Tiên , không phải vì tiền vì gạo 
Cháu mười đời còn hơn người dưng 
Chim có Tổ người có Tông 
Chồng cô vợ cậu , chồng Dì , trong ba người ấy chết thì không tang 
Con cô con cậu thì xa , con chú con bác thật là anh em 
Dì ruột thương cháu như con , rủi mà không mẹ cháu còn cậy trông 
Đi việc làng giử lấy họ , đi việc họ giử lấy anh em 
Máu chảy tới đâu , ruột đau tới đó 
Người nhận họ , chó nhận hơi 
Nhất con nhì cháu , thứ sáu người dưng 
Đạo Đức 
Giấy rách giử lấy lề 
Đẹp  Xấu 
Gò má làm khá người ra
Hơi có mã đã khoe mình đẹp 
Má hồng không thuốc mà say 
Ngọc tốt không nệ bán rao 
Xấu người đẹp nết còn hơn đẹp người 
Xấu như ma vinh hoa cũng đẹp 
Dù đẹp tám vạn nghìn tư , mà chẳng có nết cũng hư một đời 
Địa Vị 
Chẳng ngon cũng bánh lá đong , tuy rằng xấu xí cũng dòng con quan 
Con quan thì lại làm quan , con nhà kẻ khó đốt than tối ngày 
Khó hèn thì chẳng ai nhìn , đến khi đổ trạng chín nghìn nhân duyên 
Lúc khó thì chẳng ai màng , làm nên quan cả chán vàn người yêu 
Quan nhất thời , dân vạn đại 
Thượng bất chính , hạ tắc loạn 
Đối Nhân Xử Thế 
Bầu ơi thương lây bí cùng , tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn 
Cách sông mới phải luỵ đò 
Cậy thần phải nể cây đa 
Chớ thấy hùm ngũ vuốt râu  , đến khi hùm dậy đầu  lâu chẵng còn 
Cười người ngắm lại sau vai , nào mình có sạch hơn ai mà cười 
Cướp đêm là giặc cướp ngày là quan 
Được chim bẻ ná , được cá quên nơm 
Được lòng ta xót xa lòng người 
Gíup lời không ai giúp của , giúp đủa không ai giúp cơm 
Tránh voichẳng xấu mặc nào 
Ganh Tị Ghen Tuông 
Gà tức nhau tiếng gáy 
Thua trờ một vạn không bằng thua bạn một ly 
Gia Đình 
Mổi cây mổi hoa , mổi nhà mổi cảnh 
Vắng đàn ông quạnh nhà , vắng đàn bà quạnh bếp 
Gíao Dục 
Một chử nên Thầy , một ngày nên nghĩa 
Một kho vàng , không bằng một nam chữ 
Mẹ dạy thì con khéo , bố dạy thì con khôn 
Gìau Nghèo 
Cái khó nó bó cái khôn 
Chơi mổi người mổi thích , lịch mổi người một vẻ 
Đói cơm hơn kẻ no rau , nghèo mà quân tữ , hơn giàu tiểu nhân 
Gìau không ra khỏi ngỏ , khó mọi chổ mọi hay 
Gìau sơn lâm tìm đến , khó giửa chợ tìm lui 
Không tiền nói chẳng ra khôn 
Miệng kẻ sang có gang có thép 
Phú quí sinh lể nghĩa 
Giận Hờn Thù Oán 
Cả giận mất khôn 
Giận mất khôn , lo mất ngon 
Giới Hạn 
Ao có bờ , sông có bến 
Giang sơn đây , anh hùnh đấy 
Mặc áo đến vai , chẳng ai mặc quá đầu
Ham Muốn 
Được con em thèm con chị 
Gối rơm theo phận gối rơm 
Tham thì thâm , đa dâm thì chết 
Tham thì thâm , nhầm thì thiệt 
Thấy miếng ngon tròn con mắt 
Trèo non ước những non cao 
Hèn Nhát 
Chưa đánh được người , mày xanh mặt tái , đánh được người hồn vía lên mây 
Chưa đánh được người mặt đỏ như vang , đánh được người rồi , mặt vàng như nghệ 
Hiểu Biết 
Biết được sự trời , mười đời chẳng khó 
Biết qua chưa bằng làm qua , làm qua chưa bằng , lầm qua 
Biết thời thưa thớt , không biết dựa cột mà nghe 
Cầm cân cho biết cân già cân non 
Có học thì mới biết , có đi thì mới đến 
Đến ta mới biết của ta , nghìn trăm năm trước biết là của ai 
Một mái chèo xuôi , mười mái chèo ngược 
Hình Thức
Bình cũ , rượu mới 
Chớ thấy đỏ mà ngở là chín 
Hoạ Phúc
Đã khó chó cắn thêm 
Nhiều làm phúc ít làm duyên 
Có phúc thì có phần 
Học Tập 
Có thân thì khổ , có khổ mới nên thân 
Dốt kia thì phải có thầy , vụng kia cậy thợ thì mày làm nên 
Muốn biết phải hỏi , muốn giỏi phải học 
Người không học như ngọc không mài 
Tiên học lể , hậu học văn 
Mưu con đĩ , trí học trò 
Hôn Nhân 
Càng so sánh lắm càng già mất duyên 
Chốn ước mơ lắt lơ mà hỏng , nơi tình cờ mà đóng nhân duyên 
Đẹp duyên thì lấy tham giàu làm chi 
Lấy vợ kén tông , lấy chồng kén giống 
Môn đăng hổ đối 
Mua heo chọn nưa, mua gái chọn dòng 
Trai tơ vớ nạ dòng 
Trai con một thì lấy , gái con một thì đừng 
Ích Kỷ 
Ai có thân người ấy lo , ai có bò người ấy giử 
Của mình thì để , của rể thì bòn 
Đồng một của người , đồng mười của ta
Khen Chê 
Cao chê ngỏng , thấp chê lùn , béo chê béo trục béo tròn , gầy chê xương sống xương sườn phơi ra 
Cha hát con khen , ai chen vô lọt 
Chê cam sành gặp phải quít hôi 
Cười người chớ  có cười lâu , cười người  hôm trước hôm sau người cười 
Khôn Dại 
Ba năm ở với người đần , chẳng bằng một lúc đứng gần người khôn 
Bạc đầu  chưa hết dại 
Chị dại đã có em khôn 
Chó dại có mùa , người dại quanh năm 
Dại làm cột con , khôn làm cột cái 
Hoa thơm ai chẳng nâng niu , người khôn ai chẳng kính yêu mọi bề 
Khôn cậy , khéo nhờ , khờ chịu 
Khôn cũng chết , dại cũng chết , ai biết thì sống 
Khôn như Tiên , không tiền cũng dại 
Khôn nên quan , gan nên giàu 
Khôn ra miệng , dại ra tay 
Mèo già hoá cáo , cáo già ra ma 
Ở đời có bốn cái ngu , làm mai , lảnh nợ gát cu cầm chầu 
Thằng dại làm hại thằng khôn 
Trăm cái khôn dồn một cái dại 
Kiêu Ngạo 
Chưa đỗ ông nghè đã đe hàng tỗng 
Chớ khinh thân phận bọt bèo , đến khi nước lụt bèo trèo lên trên 
Xưa nay thế thái nhân tình , vợ người thì đẹp , văn mình thì hay 
Kinh Nghiệm 
Biết sự trời , muôn đời chẳng khó 
Trăm nghe chẳng bằng một thấy 
Đoạn trường ai có qua cầu mới hay 
Hơn một ngày , hay một chước 

Xem Tiếp Trang